A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  R  S  T  U  W  Z  #  odznaki 

OLKUSZ - Bazylika kolegiacka św. Andrzeja Apostoła

Bazylika kolegiacka św. Andrzeja Apostoła
woj. małopolskie, 32-300 Olkusz, ul. Szpitalna 1
2021.11.14

Pierwsza wzmianka o kościele pochodzi z początków XIV wieku. Kościół rozbudowano w stylu gotyckim za panowania króla Kazimierza Wielkiego, gdy wzniesiono trzy równej wysokości nawy wsparte na ośmiobocznych filarach. Konstrukcja zwieńczenia sklepienia wykonana jako krzyżowo-żebrowa. Od strony południowej w XV wieku dobudowano wolnostojącą kaplicę świętej Anny. W pierwszej połowie XVII wieku powstała renesansowa kaplica Loretańska zwana Amendzińską, fundacji bogatego olkuskiego górnika Stanisława Amendy, wzorowana na kaplicy Zygmuntowskiej na Wawelu. W tym samym czasie dobudowano przedsionki – dużą i małą kruchtę. Pod koniec XVIII wieku obok kościoła stanęła kaplica świętego Jana Kantego. W drugiej dekadzie XX wieku od strony północnej wybudowano z kamienia i piaskowca wolnostojącą dzwonnicę wysokości 63 metrów.

Najcenniejszym zabytkiem jest gotycki ołtarz z XV wieku zwany Poliptykiem Olkuskim, jeden z czterech w Polsce. Na jego skrzydłach widać 16 scen przedstawiających życie Matki Boskiej, świętej Anny i Zbawiciela. Autorem obrazów byli: znany malarz krakowski Jan Wielki, współpracownik Wita Stwosza, oraz Stanisław Stary. W prezbiterium widać drewniane stalle z XVI wieku, a nad nimi fresk z XIV wieku. Cenne są również późnorenesansowe ołowiane organy z początku XVII wieku, których autorem był niemieckiego organomistrza Hansa Hummla. Organy jako nieliczne już w Europie, zachowały oryginalny mechanizm i większość piszczałek.


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz